Ömür ÇELİKDÖNMEZ
Eski Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç yönetiminin 21 Kasım 2013 tarihinde AB’yle Ortaklık Anlaşması’nı imzalamaktan vazgeçmesi üzerine AB yanlısı/hükümet karşıtı gösterilerle başlayan “Meydan” olayları Ukrayna’da yönetim değişikliğine yol açmıştı.
Vladimir Putin’e göre Ukrayna’daki Saros destekli turuncu devrim, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı ve İngiliz MI6 tarafından yürütülen bir operasyondu. O günden bugüne değişen bir şey yok. İngilizlerin Ukrayna ilgisinin nedenini hiç düşündünüz mü? Doğu Avrupa›da yer alan Ukrayna, 603.549 kilometrekare yüz ölçümüyle tamamı Avrupa›da olan en geniş bir ülke. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeybatıda Belarus, batıda Polonya, Slovakya ve Macaristan, güneybatıda Romanya ve Moldova ile komşu. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi›ne kıyısı bulunuyor. Ukrayna›da coğrafi açıdan Doğu Avrupa ovasının güneybatı kısmını oluşturan ova bölgeleri, toplam alanın yüzde 95›ini oluşturuyor. Zengin maden kömürü rezervi mevcut.
Ülkenin başlıca ihracat kalemleri arasında maden kömürü; büyük çaplı borular ve hurda demir yer alıyor. Hidroelektrik ve nükleer yakıt hammaddesi olarak diğer önemli enerji kaynaklarına sahip. Ukrayna›da, yaklaşık 20 büyük endüstri, güç türeten, yakıt, demir ve demir dışı metalurji, kimyasallar, petrokimya ve gaz, makine yapımı ve metal işleri, orman, ağaç işleri ve odun hamuru ve kağıt, inşaat malzemeleri, hafif kapsamlı gıda üzerine. Ukrayna hem rezervlerinin büyüklüğü bakımından hem de aralığı bakımından dünyanın en önemli maden üreten ülkelerinden.
Yaklaşık ekonomik olarak önemli olan 20, bazı 90 farklı mineraller barındıran yaklaşık 8000 ayrı katman alanları var. Bilinen tüm katman alanlarının yaklaşık yarısı işletim altında. Ukrayna’da, yenilenebilir enerji, en gözde yatırım alanlarından biri. Ülke, güneş, rüzgar gibi kaynaklardan elde edilen enerjiye sahip. Ukrayna bir sanayi ülkesi olduğu kadar bir tarım ülkesi de. Demir ve çelik, hububat, mısır, yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyveler, soya fasulyesi ihracatı yapıyor. İngilizler çok akıllı.
Eski Sovyet coğrafyasında operasyonları NATO ve ABD üzerinden yürütüyorlar. Masrafları NATO ülkeleri ve ABD karşılıyor. Dikkatleri sığır çobanları çekiyor. Ama perde arkasında asıl malı İngilizler götürüyor. İngiltere Brexit sonrası kendisine yeni alanlar açmak için Ukrayna›yı gözüne kestirmiş durumda. Bu amaçla, İngiltere ile Ukrayna arasında, bir Siyasi İşbirliği, Serbest Ticaret ve Stratejik Ortaklık Anlaşması imzalandı. Şubat 2015’te dönemin İngiltere Başbakanı David Cameron, Rusya yanlısı ayrılıkçılarla savaşan askerleri eğitmek üzere birlik göndereceğini, İngiliz askerlerinin dört grup halinde Ukrayna›ya gideceğini ve çatışma bölgesine ilaç, taşıma, istihbarat ve askeri destek sağlayacak danışmanlık ve eğitim hizmeti vereceğini söylemişti. İngiltere, Ukrayna’nın liman şehri Nikolayeviç›e çöreklendi…
Sovyetler döneminin en stratejik coğrafyasında yer alan Karadeniz’de yarımada üzerinde kurulu 900 bin nüfuslu Nikolayeviç şehri, Sovyetler Birliği döneminde en önemli ‘tersaneler kenti’ olarak biliniyor.
Kiev ile Londra arasındaki son anlaşma kapsamında ‘tersaneler kenti’ Nikolayeviç, İngiliz Kraliyet donanmasının üssü olacak. Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson tarafından Ukrayna ve İngiltere arasında, Brexit sonrasında İngiltere ile Ticarette Ortaklık Anlaşmasının yerini alacak bir Siyasi İşbirliği, Serbest Ticaret ve Stratejik Ortaklık Anlaşması imzalandı. Bu anlaşma kapsamında İngiltere, Ukrayna’ya modern askeri teçhizat modelleri ve en son yüksek hassasiyetli silahlar tedarik edecek, ayrıca Ukrayna’da belirli askeri ürün türlerinin üretimini organize edecek ve Ukrayna Donanması için üs tesislerinin inşasına yardımcı olacak. Ukrayna Savunma Bakanlığı ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Savunma Bakanlığı arasında Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Deniz Kuvvetleri’nin savaş yeteneklerinin geliştirilmesi ve artırılması konusunda işbirliği de anlaşmanın içeriğinde mevcut. «Savaş ve Barış» ya da kriz süreci…
Rus yazar Lev Tolstoy tarafından yazılmış “Savaş ve Barış” romanı, Napolyon döneminde gecen Rusya ve Fransa arasındaki çekişmeli savaşı anlatır. Tolstoy eğer yaşıyor olsaydı kim bilir Kiev ile Moskova arasındaki kısmi savaşı nasıl yazardı merak etmiyor değilim. Herhalde Fransız karekterlerin yerine İngiliz karekterleri anlatırdı. Ukrayna ve Batılı ülkeler, Rusya›nın Mart ortasından beri Kırım›a ve Ukrayna›nın doğusundaki Donbas bölgesine askeri sevkiyat yaptığına dair yaygara koparıyor. Onlarınki bir kaşık suda fırtına koparmak. Rusya hazırlıklı!.. Rusya, kısa menzilli İskender füzelerini de konuşlandırdı. Rusya 14 bin askerden oluşan ekstra birlikler sevk ettti. Ukrayna, NATO üyesi değil.
Ancak bu Batılı askeri oluşumun Ukrayna ile yakın ilişkileri var. Ukrayna›ya tanksavar füzeleri de dahil olmak üzere birçok Batı silahları satılıyor. Yani Rusya, Batı›nın Ukrayna›ya daha fazla askeri destek sağlayacağının farkında. Cumhurbaşkanı Zelenski, Ukrayna›nın NATO üyeliği için başvurusunun hızla sonuçlandırılmasını istiyor. Ancak Ukrayna›nın Rusya ile sorunları, 30 üyesi olan birliğe kabul koşulları açısından sıkıntı yaratıyor.
Ayrıca Almanya ve Fransa›nın başını çektiği grup, İngiltere ve Amerika›nın NATO’nun sırtından Ukrayna›ya çöreklenmesine karşı. O nedenle Ukrayna›nın NATO üyeliğine takoz koyuyorlar. Ukrayna, bu durumu iyi düşünmeli. İngiliz İstihbaratı, ajanlarını yasal zırhla donattı… İngilizler halen soğuk savaş döneminde Sovyet Rusya ajanlarından yediği kazığı çıkarmakla meşgul.
Ukrayna›yı geçmişle hesaplaşmanın üssü seçmişler. Her yolu deniyorlar. Ajanlarını yasal zırhla donattılar. Birleşik Krallık’ta istihbarat servislerinin faaliyetinin incelenmesinden sorumlu mahkeme, iç istihbarat servisi MI5’in (Military Intelligence, Section 5) ajanlarının ve muhbirlerinin herhangi bir suça karışmalarının yasal olduğuna karar verdi.
Ülkede 5 yargıçlı Soruşturma Yetkileri Mahkemesinin (IPT) 21 Aralık 2019 tarihli kararına göre, 2’ye karşı 3 oyla MI5 ajanlarının ve muhbirlerinin; cinayet, adam kaçırma, işkence ve adli mercileri yanıltma da dahil olmak üzere bahsi geçen suçları işlemesi yasal.
Cani İngiliz casuslar Ukrayna’da cirit atıyor… Rus uzmanlar, İngiliz Gizli İstihbarat Servisi›nin (MI6) Ukrayna›da hâkim güç olduğunu söylüyor. Rus devlet televizyonunda İngiliz istihbaratının Ukrayna›da «baskın bir güç haline geldiğini” söyleyen “uzman» Sergey Kurginyan,
İngiliz Gizli İstihbarat Servisi›nin (MI6) Avrupa›da kanlı yeni bir savaşı tetiklemek için Ukrayna ile bağlantı kurduğunu iddia etti. -Sergey Kurginyan- Kurginyan, MI6 başkanı Richard Moore›a atıfta bulunarak, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski›nin uyuşmazlığa karşı bir İngiliz taktiğini itaatkâr bir şekilde takip ettiğini iddia etti.
Rus uzman ayrıca, Alman istihbaratının “Ukrayna›da fiilen çalışmayı bıraktığını” iddia etti. Kurginyan, “Rossiya 1” kanalında şunları söyledi: “Kıta Avrupası potansiyel kazalardan biraz korkuyorsa, bunlar (İngilizler) umursamıyor ve sürekli olarak alevlenmesi için bastırıyorlar.
Dikkatinizi çekmek ve bir kez daha söylemek istiyorum – bu Richard Moore’un kariyerinin sonu değil. MI6, onun kariyerinin sonu değil. Burada çok ileriyi ve geleceği düşünen bir kişiden bahsediyoruz.» Amerikalılar Karadeniz’e çıkmaktan vazgeçti…
Türkiye, ABD’nin iki savaş gemisinin Karadeniz’e geçmek için Ankara nezdinde diplomatik bildirimde bulunduğunu duyurmuştu. Türk basınında, 4 Mayıs’a kadar Karadeniz’de kalacağı bildirilen Amerikan savaş gemileri hakkında Moskova’ya da bilgi verildiği belirtilmişti. Ancak Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinde Ruslarla masaya oturması ve barış yollarını tercih etmesi öğüdünden sonra Biden ve Putin görüşmesi krize damgasını vurdu.
Sonuçta Türkiye›deki “Montrö Muhtırası” denilebilecek süreç, Ankara›nın sorumluluk bilinci devreye girince, ABD iki savaş gemisinin Boğaz›dan geçerek Karadeniz›e girmesinden vazgeçti. ABD›nin bu kararında Rusya’nın, Ukrayna sınırına yoğun bir şekilde asker konuşlandırması etkili oldu. ABD’nin iki savaş gemisinin Çanakkale ve İstanbul Boğazı’ndan geçerek Karadeniz’e gitme planları İstanbul Dolmabahçe’de protesto edildi. “Devrimci Gençlik Dernekleri” üyesi bir grup, pankart açıp, sloganlar atarak tepkilerini ortaya koymuştu. Sahi “AK Gençlik” bu süreçte ne yapıyordu? Sığır çobanları, Uzun bacaklı sarı çiyanların Ukrayna planını sekteye uğrattı. Ruslar yatsın kalksın Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan›a dua etsin.